Wasz komputer działa gorzej? Wyjaśniamy czym jest throttling oraz jak go skutecznie unikać!
Spis treści
Co to jest throttling?
Aby wyjaśnić czym jest throttling musimy zacząć od bardzo krótkiego wykładu z podstaw fizyki. Aby podzespoły w naszym komputerze działały poprawnie należy dostarczać im energię. Problem w tym, że nie są w stanie zużywać jej 100%. Znaczna część idzie na straty – konkretniej na ciepło. Cudów nie ma i nie da się obejść praw fizyki.
Oczywiście, im bardziej skomplikowane zadania stoją przed podzespołami, tym więcej prądu będą potrzebować. A im więcej prądu tym więcej trafi na straty, czyli na ciepło. Dokładnie dlatego nasz komputer się grzeje. Uniknąć się tego nie da. Pozostaje jedynie skutecznie odprowadzać ciepło wydajnym systemem chłodzenia.
Zobacz: Tania karta graficzna – jaki model wybrać?
Ale to tyle tego przydługawego wstępu, wybaczcie. Gdzie w tym wszystkim throttling? Throttling, znany również jako ograniczanie termiczne, to mechanizm ochronny stosowany w różnych urządzeniach elektronicznych, takich jak procesory komputerowe, smartfony, a nawet w kartach graficznych. W tym tekście skupimy się na komputerach, a termin „ograniczanie termiczne” pewnie już sporo wam powiedział, prawda?
Jego głównym celem jest zapobieganie przegrzewaniu się komponentów poprzez automatyczne zmniejszanie ich wydajności. W sytuacjach, gdy urządzenie osiąga zbyt wysoką temperaturę, throttling termiczny ogranicza prędkość działania komponentów, co prowadzi do spadku generowanego ciepła i stabilizacji temperatury. W skrócie – throttling to mechanizm zabezpieczający przed przegrzewaniem.
To dobre czy złe zjawisko?
Teraz trudne pytanie – czy throttling jest dobrym czy złym zjawiskiem? Moim zdaniem jest oczywiście zły, z samej definicji. To mechanizm zabezpieczający ostatnie szansy. Jego działanie jest co prawda chwalebne i dobre – ratuje nasze podzespoły przed „usmażeniem”. Ale nie powinniśmy nigdy dopuszczać do takiej sytuacji.
Podsumowując, throttling jest niezbędnym mechanizmem ochronnym w nowoczesnych urządzeniach elektronicznych, który pozwala na bezpieczne i długotrwałe użytkowanie sprzętu. Ale fajnie gdybyśmy nie musieli go nigdy wykorzystywać.
Czym objawia się throttling?
Throttling termiczny w komputerach objawia się na kilka różnych sposobów, które mogą być zauważalne zarówno przez użytkownika, jak i przez system monitorujący. Jednym z najbardziej bezpośrednich objawów jest spadek wydajności. Użytkownicy mogą zauważyć, że ich komputery zaczynają działać wolniej podczas wykonywania zadań wymagających dużej mocy obliczeniowej, takich jak gry, edycja wideo, czy renderowanie grafiki 3D. Procesy, które zwykle były płynne i szybkie, mogą zacząć działać z opóźnieniem, a czas reakcji systemu może się wydłużyć. To objaw wręcz podręcznikowy i dający jasny obraz na to co się dzieje.
Sprawdź: Używana karta graficzna – czy warto ją kupić?
Throttling może również objawiać się w postaci niestabilności systemu, nagłych wyłączeń lub restartów komputera. Jeśli procesor lub karta graficzna osiągnie krytyczną temperaturę, system może automatycznie zmniejszyć ich wydajność, aby zapobiec uszkodzeniu sprzętu. W skrajnych przypadkach, gdy throttling nie jest wystarczający, komputer może się wyłączyć, aby uniknąć przegrzania. Pojawić może się wtedy też niesławny Blue Screen of Death.
Jakie są przyczyny throttlingu?
Throttling termiczny w komputerach występuje z powodu nadmiernego nagrzewania się podzespołów. Ale to nie jest do końca pełna odpowiedź. Należy szukać zatem przyczyna przegrzewania się naszej maszyny!
Najczęściej spotykany (statystycznie) powód to Zanieczyszczenie systemów chłodzenia. Kurz, brud i inne zanieczyszczenia mogą gromadzić się na wentylatorach, radiatorach i otworach wentylacyjnych, co skutkuje obniżeniem ich efektywności. Zatkane kanały powietrzne utrudniają cyrkulację powietrza, co powoduje, że ciepło nie jest efektywnie odprowadzane na zewnątrz obudowy komputera. Aby pozbyć się throttlingu czasami wystarczy wyczyścić komputer.
Niewłaściwa cyrkulacja powietrza w komputerze jest kolejną istotną przyczyną występowania throttlingu termicznego. Umieszczanie komputerów w zamkniętych przestrzeniach, takich jak szafy, biurka bez odpowiednich otworów wentylacyjnych czy ciasne półki, znacznie ogranicza przepływ powietrza wokół urządzenia. Tutaj nie pomoże nawet najlepszy system chłodzenia, bo nie będzie miał czym chłodzić. Aby zapobiec takim sytuacjom, należy zapewnić komputerowi odpowiednie warunki pracy, umożliwiające swobodny przepływ powietrza. Umieszczanie komputerów w przewiewnych miejscach to podstawa.
Sprawdź: Benchmark – co to jest?
Warto przy okazji przypomnieć sobie jak dawno temu wymienialiśmy pastę termoprzewodzącą. Zużywa się przecież z wiekiem i nie jest produktem wiecznym.
A no i jeszcze jedna rzecz. Podkręcanie, czyli zwiększanie częstotliwości taktowania powyżej nominalnych wartości ustalonych przez producenta, ma na celu uzyskanie wyższej wydajności, co jest kuszące dla wielu entuzjastów technologii i graczy. Ale nieodpowiedzialne podkręcanie to proszenie się o throttling.
Throttling może być też spowodowany nadmiernym obciążeniem podzespołów. Czasami w rzadkich przypadkach może chodzić o złośliwe oprogramowanie działające w tle bez naszej wiedzy. W takim wypadku rozsądne będzie przeprowadzenie dogłębnego skanu zaufanym programem antywirusowym.
Jak zapobiegać throttlingowi?
Algorytm postępowania jest bardzo prosty. Jeśli zauważyliście w swoim komputerze throttling zacznijcie od dokładnego wyczyszczenia wiatraków. Użyjcie sprężonego powietrza i delikatnej szmatki antystatycznej. Następnie przeskanujcie system w poszukiwaniu wirusów.
Jeśli to nie pomoże, to odpuście sobie na chwilę OC i zobaczcie czy problem się nie rozwiązał.
Kolejno rozważcie zwiększenie obudowy, dokupienie dodatkowych wiatraków, wymianę pasty termoprzewodzącej lub nawet wizytę w serwisie.
Zobacz też:
Temperatura karty graficznej – jaka powinna być i jak ją sprawdzić?
Undervolting – co to jest? Jak przeprowadzić undervolting procesora i karty graficznej?
