PCIe 5.0 i DDR5 – czas na nową generację. Warto kupić?

Składasz komputer i zastanawiasz się czy warto poczekać na PCIe 5.0 i pamięci DDR5? Nie jesteś sam. Poznaj wszystkie argumenty.

PCIe to skrót od Peripheral Component Interconnect Express, czyli ekspresowego połączenia komponentów peryferyjnych. PCIe służy do łączenia różnych komponentów w komputerze. To jeden z najważniejszych standardów łączności w nowoczesnym PC, umożliwiający komunikację między różnymi podzespołami.

Jako standard interfejsu PCIe pomaga w podłączaniu szybkich dysków SSD, kart graficznych i kart sieci bezprzewodowych. Na komputerze stacjonarnym do gniazda PCIe na płycie głównej podłączysz różne karty rozszerzeń, a liczba dostępnych gniazd i ich rodzaj będą się różnić, zależnie od wybranej płyty.

Karty PCIe często oznaczone są liczbą poprzedzoną znakiem x. Dla przykładu, mogą to być konfiguracje PCIe x2, x4, x16 czy x32. Liczy są wskazują, ile linii jest dostępnych – im wyższa liczba, tym szybciej dane mogą być przesyłane przez interfejs PCIe.

Przepustowość danych określana jest przez wolniejszą część. Jeśli np. masz gniazdo PCIe x4 na płycie głównej, możesz podłączyć kartę PCIe x1. Przepustowość będzie wtedy ograniczona do x1. Jeśli natomiast zainstalujesz kartę PCIe x8 w slocie x4, przepustowość wyniesie x4, mimo że karta oferuje x8. Większość kart graficznych wymaga PCIe x16 i to wartość, na jakiej zależy graczom. Dlatego też często zwracają uwagę na to, jakie sloty PCIe oferuje płyta główna i czy znajdziemy na niej PCIe x16. Większość wydajnych komponentów wykorzystuje PCIe x16.

PCIe 4.0 vs PCIe 5.0 – co daje nowa generacja?

Główną różnicą między każdą generacją PCIe jest oczywiście wydajność. PCIe 1 oferowało przepustowość 8 GB/s i 2,5 GT/s (gigatransfer na sekundę) z częstotliwością 2,5 GHz. W obecnym standardzie PCIe Gen 4, który jest stosowany w wielu nowoczesnych procesorach AMD i Intel, przepustowość może wzrosnąć do 64 GB/s, a maksymalny gigatransfer wynosi 16 GT/s, z częstotliwością 16 GHz.

PCIe 5.0 jest postrzegany jako rozszerzenie standardu PCIe 4.0. Dzięki PCIe 5 przepustowość, gigatransfer i częstotliwość są podwojone w porównaniu z poprzednią generacją. Ddane mogą być przesyłane ze znacznie większą prędkością – z 32 gigatransferami na sekundę, czyli 32 GT/s, przepustowością 128 GB/s w konfiguracji x16, a także częstotliwością 32 GHz.

Podstawowa różnica między pomiarem gigatransferu (GT/s) a przepustowością (GB/s) polega z kolei na tym, że pierwszy z nich jest miarą surowej prędkości, podczas gdy drugi to szybkość przesyłania danych. Prędkość surowa mierzy, ile bitów może być przesyłanych w ciągu sekundy, podczas gdy szybkość przesyłania danych musi również uwzględniać narzut kodowania.

Ranking: Słuchawki do PS5

Pierwsze płyty z PCIe 5.0 pojawią się na rynku w drugiej połowie br. Wtedy też zadebiutują pierwsze procesory Intela, które wykorzystują ten standard. Będą to układy Adler Lake.

Procesory Intel Alder Lake, zgodnie z ostatnimi informacjami, będą wymagały nowego gniazda i płyty głównej. Wykorzystają też nowe zmiany w architekturze – poza PCIe 5.0 zaoferują obsługę pamięci DDR5. Będą też wykonane w procesie 10 nm. Nieoficjalnie mówi się, że zapewnią dwukrotnie wyższą wydajność w aplikacjach wielowątkowych.

Układy AMD pojawią się nieco później, prawdopodobnie pod koniec 2021, albo na początku przyszłego roku.

Czy warto czekać na PCIe 5.0?

Tak, jeśli masz wysokie wymagania i chcesz kupić topowy sprzęt na co najmniej kilka lat. Co więcej, konfiguracja z nowym standardem PCIe zalecana jest dla osób, które wykorzystują aplikacje oparte na uczeniu maszynowym i sztucznej inteligencji. Jest też polecana do maszyn instalowanych w data center i środowiskach obliczeniowych, które zapewniają bardzo wysoką wydajność. Nowy interfejs przyczyni się do znacznie zwiększenia wydajności.

PCIe to de facto autostrada, która łączy procesor, kartę graficzną, pamięć masową czy akceleratory ASIC i FPGA. Tak więc wiele zadań będzie wykonywanych szybciej, w tym mining kryptowalut.

Dla użytkownika domowego i gracza w zupełności wystarczy obecnie jeszcze PCIe 4.0. Wiele wydajnych kart, np. GeForce RTX 2080 Ti, nie wykorzystują jeszcze w pełni przepustowości oferowanej nawet przez PCIe 3.0. Tak więc inwestycja w sprzęt z PCIe 5.0 będzie często przesadą. Niepotrzebnie wydasz pieniądze na najnowszy i bardzo drogi sprzęt, którego w zasadzie nie wykorzystasz. To tak, jakbyś kupił iPhone’a 12 Pro tylko po to, aby przeglądać internet, odbierać pocztę i sporadycznie rejestrować zdjęcia.

Na sprzęty, które faktycznie wykorzystają PCIe 5.0, poczekamy pewnie co najmniej kilka lat. Póki co inwestycja w komputer oparty na tym standardzie wydaje się więc uzasadniona tylko dla wąskiej grupy użytkowników.

Pamięci DDR5 – czy warto czekać?

DDR5 RAM powinny zapewnić lepsze możliwości i wydajność niż DDR4, i to pod każdym względem. Większa szybkość, przepustowość, energooszczędność – DDR5 są po prostu lepsze. W ostatnich miesiącach na rynku pojawiły się już pierwsze moduły 5. generacji, które są praktycznie gotowe do sprzedaży. Nieoficjalnie mówi się, że pierwsze modele, taktowane zegarem 4800 MHz, trafią do sklepów w trzecim kwartale br. Ale czy rzeczywiście jest się czym zachwycać?

DDR4 vs DDR5

Producenci obiecują, że DDR5 zapewnią dwukrotnie wyższą wydajność niż DDR4-3200. Tak więc będzie to wyglądać trochę tak, jakbyśmy mieli kości DDR 2.5, a po nich DDR5. Co więcej, moduły DDR4 są oferowane maksymalnie w wersji 32 GB i jeśli chcesz więcej pamięci, musisz kupić już dodatkowy moduł. W przypadku DDR5 prawdopodobnie jeden moduł zapewni nawet 128 GB. To oczywiście przekłada się na to, że na rynek trafi więcej niewielkich urządzeń, które będą świetnie wyposażone, oferując m.in. o wiele więcej pamięci.

Nowa wersja DDR zapewni też niemal na pewno maks. taktowanie na poziomie 6400 MHz w wersji dla konsumentów. A nie mówimy tutaj oczywiście o podkręcaniu – chodzi o taktowanie oferowane domyślnie.

Poniżej krótkie info, czego oczekiwać:

Funkcje	DDR4	DDR5
Taktowanie	3200 MHz	4800-6400 MHz
Napięcie	1.2	1.1
Maks. pojemność na moduł	16 GB, rzadko 32 GB	64 GB, rzadko 128 GB

* Nie są to jeszcze potwierdzone informacje

Co ważne, ceny pamięci DDR5 mają być porównywalne do wersji DDR4. Inaczej mówiąc, za mniej więcej te same pieniądze kupimy pamięci nowszej generacji, które są dwukrotnie szybsze niż obecne.

Czy warto kupić nowe DDR?

To oczywiście trudne pytanie. Mówi się, że ceny będą porównywalne, choć to jeszcze nie do końca potwierdzone. Ale nawet jeśli tak się okaże, to i tak będziesz musiał de facto kupić nowy komputer, bo obecne chipsety nie obsłużą nowych DDR-ów. A jeśli weźmiemy pod uwagę, że wymiana samych pamięci na nowsze raczej nie zapewnia najbardziej zauważalnych skoków w wydajności, wiele osób raczej wstrzyma się z modernizacją.

Ranking: Drukarki do zdjęć

Jeśli natomiast rozważasz zakup nowego komputera, wybór platformy wykorzystującej DDR5 będzie – jak najbardziej – miał sens. Dotyczy to zwłaszcza zwolenników procesorów AMD, które czerpią dużo korzyści w połączeniu z szybkimi pamięciami. Im szybsze pamięci, tym lepiej działa cała platforma AMD.