Bottleneck – co to jest i jak go unikać? Jak dobrać procesor do karty graficznej?

Składacie komputer gamingowy, ale nie wiecie, czy podzespoły będą do siebie pasować? W tym artykule wytłumaczymy wam czym jest bottleneck oraz jak go uniknąć.

Czy dobry procesor jest potrzebny do gier komputerowych?

Z pewnością wiecie, że do gier komputerowych nowej generacji potrzebna jest nam karta graficzna wysokiej jakości. Nic zresztą dziwnego, dokładnie ten podzespół odpowiada przecież za generowanie oraz wyświetlanie obrazu. Jeśli nie będzie miała ona wystarczającej mocy to siłą rzeczy nie będziemy mogli cieszyć się grą na wysokich ustawieniach graficznych.

Wielu z nas zaniedbuje jednak pozostałe podzespoły kosztem karty graficznej. To jednak niezwykle duży błąd. Nawet najlepsze GPU może okazać się całkowicie bezużyteczne, jeśli nie będzie połączone z równie dobrym procesorem. To właśnie on odpowiada za wszystkie obliczenia oraz za dostarczanie karcie graficznej niezbędnych danych do przeprowadzania obliczeń.

Jeśli karta graficzna nie jest połączona z procesorem o wystarczającej mocy, może wystąpić zjawisko nazywane bottleneck, czyli po prostu wąskie gardło. To niezwykle niekorzystna rzecz dla wydajności naszego komputera.

Co to jest bottleneck?

Bottleneck, czyli wąskie gardło, to pojęcie wywodzące się z inżynierii oprogramowania. Określa ono sytuację, w której pojedynczy element systemu odpowiada za znaczące spowolnienie jego działania. Najprościej wyobrazić sobie tutaj klepsydrę – przesypanie się całego piasku odbyłoby się niezwykle szybko, gdyby nie zwężenie po środku. W tym przypadku jest to jednak celowy zabieg – w inżynierii oprogramowania jest on jednak poważną wadą.

Sprawdź: Komputer do 5000 zł – sensowne konfiguracje bez składania [TOP 5]

W przypadku naszych komputerów, bottleneck oznacza najczęściej ograniczanie karty graficznej przez procesor lub procesora przez kartę graficzną. Ten pierwszy przypadek jest jednak znacznie częściej spotykany. Zasada działania tego zjawiska jest bardzo prosta – słaby procesor nie będzie w stanie przesłać tylu informacji, ile karta graficzna byłaby teoretycznie w stanie przetworzyć.

Efekt jest oczywisty – karta graficzna, pomimo swoich olbrzymich możliwości, musi zwyczajnie zaczekać na to, aż procesor skończy swoje obliczenia. Sprawia to, że zwyczajnie nie działa ona tak szybko jak moglibyśmy tego oczekiwać po samych jej parametrach. Dobierając zbyt słaby procesor do dobrej karty graficznej zwyczajnie marnujemy jej możliwości.

Objawy wąskiego gardła w komputerze

No dobrze, ale po czym w ogóle poznać, że w naszym komputerze może dochodzić do zjawiska wąskiego gardła? Czym objawia się bottleneck oraz czy naprawdę jest to aż tak niekorzystne jak mogłoby się wydawać?

Podstawowy problem, który z pewnością bardzo szybko zauważymy, to spadek płynności oraz liczby klatek na sekundę. Jeśli wiemy, że dana gra powinna uruchamiać się w 100 FPSach przy modelu karty graficznej który mamy w komputerze, ale nigdy nie zbliżamy się nawet do tej liczby to prawdopodobnie oznacza to, że nasz procesor nie jest dostatecznie wydajny.

Zobacz: Używana karta graficzna – czy warto ją kupić?

Bardzo często pojawiają się również inne objawy. Do najpopularniejszy z nich należą krótkotrwałe, ale bardzo gwałtowne spadki liczby klatek na sekundę. Dodatkowo, zaobserwujemy też spadek płynności animacji, szczególnie w momentach, w których to właśnie procesor jest mocniej obciążony. Należą do nich chociażby miejsca w grach z dużą ilością animacji, postaci czy szczegółów.

Jak uniknąć bottlenecku? Jak dobrać procesor do karty graficznej?

Wiecie już doskonale czym jest bottleneck oraz czym może grozić występowanie tego zjawiska. Przejdźmy więc do najważniejszej rzeczy, czyli do tego jak go uniknąć. Jak właściwie dobrać procesor do karty graficznej, aby mieć pewność, że nie będziemy musieli martwić się zjawiskiem wąskiego gardła?

Krok pierwszy jest bardzo prosty – upewnijmy się, że podzespoły które ze sobą parujemy wyprodukowano we względnie podobnym czasie. Na szczęście to dość proste – Intel, Nvidia oraz AMD wydają swoje produkty w dość podobnych odstępach czasowych. Łatwo więc ocenić, który produkt jest przestarzały, a który nie. Logiczne przecież, że procesor Intela z 5 generacji wyprodukowany w 2015 roku nie będzie najlepszym wyborem dla karty graficznej z 2022.

Sprawdź: Temperatura procesora – jaka powinna być i jak ją sprawdzić?

Oczywiście, nie oznacza to również, że karta graficzna jak i procesor muszą pochodzić dokładnie z tego samego roku. Warto trzymać się jednak zasady, że trzyletni odstęp to dość rozsądny wybór. Nowy procesor można jednak sparować ze starszą kartą graficzną, trzeba jednak pamiętać, że w tym przypadku to ona będzie stanowiła wąskie gardło.

Następnie warto pamiętać o tym, aby dobierać produkty z podobnego segmentu. W przypadku najniższych kart z danej serii odpowiednim modelem będzie analogicznie słabszy procesor taki jak chociażby Ryzen 3 czy Core i3. Karty takie jak RTX 3080 czy RTX 4090, czyli najmocniejsze modele wymagają już za to Ryzena 9 czy Core i9.

Kalkulator bottleneck – który warto wybrać?

Najlepszym sposobem na uniknięcie wąskiego gardła jest jednak po prostu skorzystanie z kalkulatora, czyli zaawansowanego narzędzia do porównywania specyfikacji podzespołów. W internecie możemy natknąć się na naprawdę wiele takich usług, które z nich będzie jednak najlepszym wyborem?

Doskonałym narzędziem jest kalkulator PC Builds, który znajdziecie pod tym linkiem. Aby z niego skorzystać podajcie po prostu model procesora, który was interesuje, kartę graficzną oraz określcie preferowaną przez was rozdzielczość, w której zamierzacie grać. Wszystkie wyniki poniżej 10% należy uznać za akceptowalne, a poniżej 5% już za bardzo dobre.

Zobacz też:
Tania karta graficzna – czy warto ją kupić? Jaki model wybrać?
Temperatura karty graficznej – jaka powinna być i jak ją sprawdzić?