Dzień Świętego Patryka, obchodzony 17 marca, to dzień patrona Irlandii. Jedna z najczęściej powtarzanych legend związanych z tą postacią głosi, że nie tylko wprowadził on na wyspie chrześcijaństwo i założył klasztory, kościoły oraz szkoły, ale i uwolnił Irlandię od węży.
Choć Dzień Świętego Patryka początkowo był świętem kościelnym, obecnie jest przede wszystkim dniem kultury irlandzkiej, przepełnionym talizmanami na szczęście, paradami i wszechobecnym kolorem zielonym.
Spis treści
Czemu Dzień Świętego Patryka ma kolor zielony?
Co ciekawe, ludzie pierwotnie kojarzyli ze św. Patrykiem kolor niebieski. Niektóre starożytne irlandzkie flagi mają nawet ten kolor. Zieleń została ostatecznie wprowadzona jako element obchodów Dnia Świętego Patryka w XVIII wieku, równolegle z tym, jak koniczyna stała się symbolem narodowym.
Zielony to także kolor, w który lubią się ubierać mityczne wróżki zwane leprechaunami. Podobno w Dzień Świętego Patryka należy się ubrać na zielono także po to, żeby nie zostać uszczypniętym – noszenie zielonego czyni Irlandczyków niewidzialnym dla skrzatów, które lubią szczypać wszystkich, których widzą.
Jak wyglądają obchody Dnia Świętego Patryka?
Dzień Świętego Patryka to bardzo przyjemne święto, przypominające być może nieco Dzień Życzliwości, który obchodzimy 21 listopada. Dzieci ubierają się tego dnia na zielono i noszą zielone kapelusze. Ozdabiają szkoły i domy symbolami, takimi jak koniczyna, garnuszki ze złotem, a także tęcze, bo przecież to właśnie na ich krańcach leprechauny trzymają swoje skarby. Wszyscy wymieniają się życzeniami i wysyłają sobie e-kartki.
Ludzie gromadzą się, żeby oglądać parady irlandzkich tancerzy i muzyków, którzy maszerują ulicami miasta i ucztują, jedząc tradycyjny irlandzki bekon z kapustą. Amerykanie pochodzenia irlandzkiego w Stanach Zjednoczonych częściej w ten dzień jedzą kapustę z peklowaną wołowiną. W całych Stanach Zjednoczonych odbywa się ponad 100 parad z okazji Dnia Świętego Patryka, a największe uroczystości mają miejsce w Nowym Jorku i Bostonie.
Historia Dnia Świętego Patryka
Święty Patryk żył w V wieku. Urodzony w rzymskiej Brytanii, został porwany i przywieziony do Irlandii jako niewolnik w wieku 16 lat. Choć uciekł z niewoli, wrócił potem do Irlandii, by nieść chrześcijaństwo jej ludności. Z czasem mitologia otaczająca jego życie coraz silniej zakorzeniała się w irlandzkiej kulturze. Najczęściej przekazywaną legendą o św. Patryku jest historia, w której wyjaśnia Trójcę Świętą (Ojciec, Syn i Duch Święty) przy użyciu trzech liści rodzimej irlandzkiej rośliny – koniczyny.
Dzień Świętego Patryka, jako rzymskokatolickie święto, jest obchodzone w Irlandii od około IX lub X wieku. Co jednak ciekawe, pierwsza parada z okazji Dnia św. Patryka miała miejsce nie w Irlandii, ale w Ameryce.
Pierwsze obchody Dnia Świętego Patryka zorganizował w 1600 roku irlandzki wikariusz Kolonii Hiszpańskiej – Ricardo Artur. Ponad sto lat później, w 1772 r., służący w armii angielskiej irlandzcy żołnierze maszerowali w Nowym Jorku na paradzie ku czci irlandzkiego patrona. Od tamtej pory entuzjazm dla parad z okazji Dnia Patryka rósł w wielu wczesnych miastach amerykańskich, a szczególnie we wspomnianym już Bostonie i Nowym Jorku.
Kiedy w 1845 roku klęska głodu dotknęła Irlandię, szacuje się, że około milion biednych i niewykształconych irlandzkich katolików napłynęło do Ameryki. Ze względu na m.in. obcy akcent mieli trudność ze zdobyciem nawet podrzędnej pracy. Duża i rosnąca liczebność szybko przyniosła im jednak siłę polityczną. To właśnie wtedy coroczne parady z okazji Dnia Świętego Patryka stały się obowiązkowym wydarzeniem dla wielu politycznych kandydatów.
Zielona rzeka Chicago
Od 1962 roku zielony barwnik roślinny zmienia kolor rzeki Chicago. Praktykę tą zapoczątkowali podobno pracownicy kontroli zanieczyszczeń, którzy używali barwników do śledzenia nielegalnych zrzutów ścieków. Początkowo celem zabarwienia rzeki używano 100 funtów barwnika, dzięki czemu rzeka była zielona nawet przez tydzień. Dziś, z myślą o środowisku, zużywa się tylko 40 funtów barwnika, a rzeka utrzymuje zieloną barwę przez kilka godzin.
Choć Stany Zjednoczone potrafią hucznie obchodzić dzień 17 marca, rząd irlandzki, szczególnie od 1995 roku, także wspiera ogólnokrajową kampanię promującą Dzień Świętego Patryka. Przede wszystkim po to, by napędzać turystykę, ale także po to, by prezentować kulturę irlandzką. Nikt już nie pamięta, że do lat 70. XX wieku irlandzkie prawo nakazywało zamknięcie pubów tego dnia. Tymczasem dziś Guinness jest tak samo łatwo rozpoznawalnym symbolem związanym ze świętem, co kolor zielony.
Irish Soda Bread
Co przygotować na Dzień Świętego Patryka? [5 pomysłów]
Prócz wspomnianej już peklowanej wołowiny i tradycyjnego irlandzkiego bekonu, które są podawane z kapustą, dużą popularnością cieszy się irlandzki chleb sodowy, zupa ziemniaczana czy tzw. ciasto pasterskie. Sprawdź co możesz łatwo przygotować na własne obchody Dnia Świętego Patryka.
Irish Soda Bread
Irlandzki chleb sodowy często towarzyszy irlandzkim posiłkom. Jest wykonany bez drożdży, wyłącznie na bazie mąki, maślanki i sody. W składzie może mieć także rodzynki, które nadają mu charakterystycznej, naturalnej słodyczy. Chleb sodowy najlepiej smakuje prosto z piekarnika, posmarowany słonym masłem.
Irlandzka zupa ziemniaczana
W internecie znajdziesz wiele smacznych przepisów na irlandzką zupę ziemniaczaną. Podobnie jak chleb sodowy, jest bardzo łatwa do przygotowania, bo składa się przede wszystkim z ziemniaków, cebuli i bekonu.
Shepherd’s Pie
Shepherd’s Pie ma mylącą nazwę, ponieważ nie jest słodkim ciastem, a sytym plackiem z mielonej wołowiny i warzyw w stylu pubowym. Przygotowaną mieszankę posypuje się puree ziemniaczanym i piecze do zarumienienia.
Irlandzka kawa
Każdy zna koncept irlandzkiej kawy – likier Irish cream z dodatkiem bitej śmietany to klasyka. Alternatywnie do przygotowania napoju można użyć ulubionej irlandzkiej whiskey.
Desery irlandzkie
Obchodów Dnia Świętego Patryka mogą dopełnić desery z zielonym barwnikiem, tęczowe muffinki albo Leprechaun Chow, czyli popularna mieszanka płatków śniadaniowych, pianek marshmallow, białej czekolady i zielonej posypki.
