Samochody z manualną skrzynią biegów wciąż mają wielu zagorzałych obrońców. Ale fakty nie zawsze idą w parze z domniemanymi powodami wyższości manuala nad automatem. Jakie są realne korzyści i wady idące za wyborem manualnej i automatycznej skrzyni biegów? Które informacje możemy już uznać za mity? I w końcu – co musisz wiedzieć jeśli chcesz kupić auto z automatem?
Spis treści
Skrzynia manualna czy automat? Wady i zalety
Na rzecz manualnej skrzyni biegów przemawia na pewno niższa cena auta przy zakupie i niższe koszty ewentualnych napraw samej skrzyni. Jednak głównym argumentem zwolenników skrzyni manualnej jest fakt, że mamy pełną kontrolę nad biegami i momentem zmiany biegów. Auto realnie angażuje kierowcę, co sprawia, że jazda jest przyjemniejsza. Z czym musimy się liczyć decydując się na tą opcję? Manualna zmiana biegów będzie męcząca przy większym ruchu i miejskich korkach. Nie ma tu żadnego wsparcia na wzniesieniach więc tylko kierowca odpowiada za to, że auto się z nich nie stoczy. Warto zauważyć również fakt, że coraz mniej modeli jest wyposażonych w tą skrzynię biegów. A znalezienie auta premium ze skrzynią manualną jest praktycznie niewykonalne.
Alfa-Romeo Giulia 2021 z hydrokinetyczną skrzynią biegów
W przypadku automatycznej skrzyni biegów – analogicznie mówimy o większych kosztach. Zarówno w momencie zakupu, jak i w momencie ewentualnego serwisu. Z drugiej strony automat pozwala znacznie zmniejszyć zużycie paliwa. Zwolennicy manualnych skrzyni biegów zarzucają automatom nieporównywalnie mniejszą przyjemność z jazdy. Prawda jest jednak taka, że automat może zmieniać biegi szybciej i płynniej niż kierowca. Automatyczna skrzynia będzie też o niebo wygodniejsza podczas stania w korku. Na rynku spotkamy też auta wyposażone w skrzynie z łopatkami zmiany biegów, które mogą być odpowiedzią na oczekiwania zwolenników skrzyń manualnych. Jednak trzeba wybrać mądrze.
Czytaj także: Jakie auto o mocy powyżej 300 koni? Najmocniejsze auta daily
Automatyczne skrzynie – rodzaje w autach używanych
Łopatki zmiany biegów spotkamy w skrzyniach zautomatyzowanych. Montowane zazwyczaj w tanich, miejskich autach, ale spotkamy je też w starszych modelach BMW serii 3 czy Toyoty Corolli. Problemem w tym przypadku jest przede wszystki dość duża wadliwość. Komfort użytkowania auta ze skrzynią tego rodzaju jest też – trzeba przyznać – dość niski. Te automaty potrafią szarpać i długo zmieniać biegi, co przekłada się na odczucie, że nie ma żadnej reakcji na gaz.
Oznaczenia: Selespeed, Sensodrive, Easytronic.
Alfa-Romeo Giulia (2016) – skrzynia biegów hydrokinetyczna
Obecnie do coraz rzadziej używanych rodzajów skrzyń automatycznych przechodzą też skrzynie hydrokinetyczne. Wypierane przez bardziej zaawansowane rodzaje skrzyń, hydrokinetyki mają dość niską efektywność, co prowadzi do wyższego spalania. Trzeba im jednak przyznać, że są naprawdę trwałe i działają płynnie. Bez problemów przenoszą moc 300 koni mechanicznych i potrafią przejechać nawet 600 tysięcy kilometrów bez większych objawów zużycia. Ten rodzaj skrzyni swego czasu był stosowany w zasadzie przez wszystkich producentów, spisuje się też świetnie w warunkach off-roadowych. Szczególnie godne zaufania są między innymi samochody amerykańskie. Kupując używanego Jeepa, Forda czy Chryslera z hydrokinetykiem zazwyczaj możesz liczyć na to, że przejedziesz jeszcze setki tysięcy kilometrów.
Oznaczenia: ZF
Czytaj więcej: Dżipowate – terenowe auta na daily i na off-road
Toyota CH-R ze skrzynią bezstopniową e-CVT
Automatyczne skrzynie biegów – rodzaje w nowych autach
W nowych autach coraz częściej spotkamy skrzynie bezstopniowe lub dwusprzęgłowe. Skrzynie bezstopniowe wyróżnia wyjątkowa płynność jazdy i cicha praca. Gwarantują niskie zużycie paliwa, ale tylko jeśli jeździsz spokojnie. Skrzynie bezstopniowe najbardziej nadają się dla kierowców z łagodnym podejściem. Bo nawet jeśli wciśniesz gaz do dechy usłyszysz głównie wzrost prędkości obrotowej silnika. Wrażenia dźwiękowe nie będą miały realnego przełożenia na wzrost prędkości auta. Dynamiczna jazda sprawia także, że rośnie zużycie paliwa. Jeśli jednak potrafisz jeździć spokojnie – nie doświadczysz szarpnięć, ani wycia silnika przy przyspieszaniu. Niektóre skrzynie CVT są wyposażone w symulator zmiany biegów – specjalnie dla tych, którym wyjątkowo ciężko przestawić się ze skrzyni manualnej. Skrzynie bezstopniowe spotkasz u takich producentów jak Audi, Toyota, Honda, Subaru, Mitsubishi.
Oznaczenia: CVT, e-CVT, Lineartronic, Multitronic
Czytaj także: Crossovery hybrydowe TOP 3 – szybki przekrój rynku
Kia Niro wyposażona w skrzynię 6DCT
Skrzynia dwusprzęgłowa może być sucha (w przypadku słabszych silników) lub mokra. Dzięki temu, że osobne sprzęgło obsługuje biegi parzyste, a osobne nieparzyste – przełożenia zmieniają się w ułamki sekund. Podczas gdy jeden bieg jest w użyciu – następny czeka już w gotowości. Skrzynia dwusprzęgłowa zapewnia najlepsze osiągi i jest dynamiczna, ale nie jest pozbawiona wad. Potrafi szarpać przy ruszaniu i ma ograniczoną trwałość. Choć możemy dzięki niej ograniczyć zużycie paliwa, koszty eksploatacji potrafią być duże. Skrzynia dwusprzęgłowa wymaga umiejętnej obsługi i regularnej wymiany oleju w przypadku wersji mokrej. W niektórych przypadkach mamy możliwość sekwencyjnej zmiany biegów.
Oznaczenia: DSG, DCT, TCT, S-Tronic, PowerShift
Czytaj również: Najtańsze crossovery hybrydowe – porównanie Yaris Cross i Kia Niro
Nowy Hyundai Bayon ze skrzynią 7DCT
Skrzynia automatyczna – jaka najlepsza?
Hydrokinetyki są duże i ciężkie co czyni je dobrym rozwiązaniem przy dużych i mocnych silnikach, z którymi najlepiej współpracują. Presja międzynarodowych środowisk ekologicznych będzie jednak coraz mocniejsza, a wraz z nią producenci będą odchodzić od dużych silników. Sami kierowcy zresztą coraz częściej szukają bardziej ekonomicznych rozwiązań. Jeśli wybierzesz hydrokinetyka – posłuży Ci przez lata i zapewni świetne wrażenia z jazdy. Ale sporo zapłacisz za paliwo. Najczęściej staniesz zatem przed wyborem – skrzynia bezstopniowa czy dwusprzęgłowa?
Skrzynie bezstopniowe są zupełnie bezobsługowe – nie zaleca się w nich wymiany oleju. Nie współpracują z silnikami turboładowanymi, w związku z czym najczęściej są stosowane w autach miejskich i kompaktowych, z małymi silnikami. Będą odpowiednim wyborem dla spokojnych kierowców. Przy dynamicznej jeździe będą powodowały wzrost zużycia paliwa i hałas przy wciskaniu gazu. Bazowo mają duże opóźnienie w reakcji na gaz i wytrzymują podobne przebiegi co sam silnik.
Skrzynie dwusprzęgłowe są droższe więc wpływają na ostateczną cenę samochodu. Jeśli jednak dbamy o regularną zmianę oleju (w wersji mokrej) i nie popełniamy dużych błędów w obsłudze – ten rodzaj skrzyni biegów będzie praktycznie nie do zdarcia. Będzie cieszył świetnym przyspieszeniem i zoptymalizowanym zużyciem paliwa. Co prawda dynamika skrzyni dwusprzęgłowej może powodować szarpanie, ale nowe auta często wyposażone są w różne tryby jazdy. To z kolei pozwala na dostosowanie reakcji na gaz do danych warunków na drodze. Ekologiczny tryb przyda się w korku, a Sport pozwoli cieszyć się pełnią możliwości silnika na autostradzie.
