Jaki monitor wybrać – poradnik kupującego na 2022

Jaki monitor wybrać? Co polecamy do gier? Czy warto kupić 4K? Dowiedz się jakie są różnice w matrycach IPS, TN i VA. Kup mądrze.

Ma być do gier? Wtedy zwracaj uwagę przede wszystkim na to, aby monitor gamingowy oferował krótkie czasy reakcji matrycy oraz wysoką częstotliwość odświeżania. Mamy tutaj na myśli czas reakcji od 0,5 do 5 ms i nie więcej. Jeśli zaś chodzi o odświeżanie, stawiaj na co najmniej 144 Hz.

A jaki monitor do zastosowań profesjonalnych? W takim wypadku liczy się świetne odwzorowanie kolorów. Takie oferują matryce IPS.

Poradnik: Jaki telewizor do grania na konsoli

Większość użytkowników, którzy korzystają z monitorów do przeróżnych zadań, zadowoli się natomiast modelem opartym na matrycy VA o wysokim kontraście.

Na wybór monitora duży wpływ ma oferowana rozdzielczość. Im większa, tym monitor będzie droższy. Obecnie rozsądnym minimum jest Full HD (1920 x 1080), ale równie dobrze możesz zdecydować się na QHD. Masz jeszcze wyższe wymagania? Pomyśl o 4K. Poniżej wyjaśniamy szczegółowo, jaką rozdzielczość wybrać i kiedy. Mamy też inne, przydatne porady ułatwiające zakup monitora.

Jaki monitor wybrać – 2K czy 4K? Może Full HD?

Wybierz taki monitor, który zaoferuje bardzo dobrą jakość obrazu, czyli będzie miał dobrą gęstość pikseli (liczbę pikseli na cal, które może wyświetlić ekran). To właśnie gęstość pikseli określa, jak ostry i wyraźny będzie obraz – zwłaszcza teksty i niektóre elementy interfejsów graficznych.

Ekran 27-calowy QHD (Quad HD – 2560 x 1440) będzie oferował lepszy obraz niż taki, który ma tyle samo cali, ale działa w Full HD (1920 x 1080). Z drugiej strony, najlepszy obraz zawsze uzyskasz w nominalnej rozdzielczości. Możesz np. przełączyć ekran oferujący wysoką rozdzielczość do trybu Full HD, ale wtedy obraz będzie wyglądał słabo. Dlatego wielu graczy, którzy mają wolniejszy komputer, nie chce monitora 4K, lecz wybiera Full HD. I tak mogą grać tylko w Full HD, więc nie chce psuć sobie jakości obrazu, zmuszając monitor 4K do skalowania obrazu w dół.

Jakie rozdzielczości znajdziemy na rynku? Oto najpopularniejsze:

5K	5120 x 2880
4K	3840 x 2160 (typowa) / 4096 x 2160 (kinowa)
Ultra HD (UHD)	3840 x 2160
Quad HD (QHD) lub 1440p	2560 x 1440
2K, lub też 1440p	2560 x 1440 (typowa) / 2048 x 1080 (kinowa)
WUXGA	1920 x 1200
Full HD (FHD) lub 1080p	1920 x 1080
HD, inaczej 720p	1280 x 720

Zwróć uwagę na dwie dodatkowe rzeczy w zakresie rozdzielczości. Upewnij się, że twój komputer oferuje wystarczającą wydajność do domyślnej rozdzielczości danego monitora. Wiele komputerów nie poradzi sobie np. z zapewnieniem wysokiej wydajności w 4K, dlatego często lepiej kupić monitor oferujący gorszą rozdzielczość.

Druga kwestia: gęstość pikseli. Windows prezentuje się najlepiej przy gęstości pikseli 90 – 110 ppi (pikseli na cal). Jeśli monitor ma znacznie większą gęstość pikseli, wiele elementów będzie zbyt małych i trudnych do odczytania. Skorzystaj z kalkulatora do obliczania gęstości pikseli. Wpisz rozdzielczość oraz przekątną monitora, aby uzyskać wynik i przekonaj się, że nie przekraczasz za bardzo 110 ppi.

Jaka rozdzielczość jest najlepsza do gier?

Większość złączy wideo nie obsługuje częstotliwości odświeżania powyżej 60 Hz dla sygnału 4K / UHD lub 5K. To powoli zaczyna się zmieniać, ale nadal potrzebujesz bardzo drogiej karty graficznej, aby uzyskać ponad 60 kl./s w rozdzielczości 4K. Dla przykładu GeForce RTX 3080 lub 3090 potrafią zapewnić taką wydajność. Te karty są jednak nie dość, że bardzo drogie, to jeszcze trudno dostępne.

Sprawdź: Najlepsze karty graficzne do gier

Wymagania dotyczące karty graficznej zależą od poszczególnych gier, ale jeśli planujesz kupić monitor do gier w rozdzielczości QHD (2560 x 1440), wtedy będziesz potrzebował minimum GeForce’a RTX 3060 Ti lub Radeona RX 6800. Zależy ci na graniu w 4K? Zdecyduj się wtedy na najlepszą, najdroższą kartę na rynku.

A jaki monitor wybrać do gier według nas? Najlepiej model QHD. Znajdziesz wiele 32-calowych i świetnych modeli gamingowych, które zapewniają wystarczająco dobrą gęstość pikseli. Obraz jest też na tyle duży i atrakcyjny, że każdy gracz będzie zadowolony z jakości. Plus: do gry wystarcza karta graficzna ze średniej półki.

Jeśli zaś chcesz grać w Full HD, kup monitor nie większy niż 27-calowy. W przeciwnym razie jakość obrazu będzie kiepska – gęstość pikseli okaże się za mała i zaczniesz zauważać np. pojedyncze piksele oraz różne “strzępy” w obrazie.

Jaki monitor wybrać – matryce TV vs VA vs IPS

Są trzy główne technologie LCD wykorzystywane w monitorach. To odpowiednio: twisted nematic (TN, tzw. skrętka nematyczna), vertical alignment (VA, czyli wyrównanie pionowe) oraz in-plane switching (IPS, przełączanie w płaszczyźnie). Skróty te niewiele mówią, niemniej pomiędzy technologiami są istotne różnice. W zależności od tego, do czego chcemy kupić monitor, warto wybrać jedną z dostępnych technologii. Każdy ma bowiem wpływ na jakość obrazu i ma swoje wady i zalety.

	TN	VA	IPS
Wydajność	Najszybsza – najkrótsze czasy reakcji matrycy; najwyższe częstotliwości odświeżania; niskie opóźnienie wejścia (niski input lag)	Najczęściej najdłuższe czasy reakcji; możliwe wysokie częstotliwości odświeżania	Wolniejsze czasy reakcji niż TN, ale zwykle szybsza niż VA; częstotliwości odświeżania raczej niskie – nie ma raczej matryc IPS adresowanych do gier
Wyświetlany obraz	Najgorsze kąty widzenia; najgorzej odwzorowane kolory	Kąty widzenia zazwyczaj szersze niż TN, ale gorsze niż IPS; dobre odwzorowanie kolorów; najlepszy kontrast; najlepsza głębia obrazu	Najlepsze kąty widzenia; najlepsze odwzorowanie kolorów
Cena	Najtańsze	Droższe modele mogą mieć podobną wydajność jak TN, więc dobrze nadają się także do gier. Zwykle średnie ceny	Najdroższe
Zastosowanie	Gry	Ogólne zastosowanie	Do użytku profesjonalnego

Przy wyborze matrycy rozważ też dodatkową kwestię. Jeśli chodzi o czytelność obrazu i jakość, największy wpływ ma współczynnik kontrastu i np. monitor z kontrastem 5000:1 będzie wyraźnie lepszy niż ten z 1000:1. Z tego powodu monitory VA, ponieważ mają najczęściej najwyższy kontrast, zapewniają obiektywnie rzecz biorąc najlepszą jakość obrazu.

Jeśli wybierasz monitor do gier, nie kupuj IPS. Wybierz albo TN, albo VA, zwracając uwagę m.in. na oferowaną częstotliwość obrazu oraz dostęp do takich technologii jak G-Sync czy FreeSync. O nich piszemy nieco dalej w artykule.

Częstotliwość odświeżania i technologie gamingowe

Przeciętnie do gier wystarczy monitor oferujący częstotliwość co najmniej 75 Hz dla rozdzielczości, w której zamierzasz grać najczęściej. Do tego staraj się kupić taki model, który ma możliwie najniższy czas reakcji matrycy.

Jeśli rozważasz zakup monitora typowo gamingowego, zwróć uwagę, że wiele modeli ma częstotliwość odświeżania na poziomie 144 Hz lub więcej, a czas reakcji wynosi nie więcej niż 5 ms.

Z drugiej strony, jeśli chcesz kupić monitor 4K do gier, wtedy często może się okazać, że będziesz ograniczony do odświeżania 60 Hz. W takim wypadku wybierz model obsługujący technologię G-Sync lub FreeSync.

Technologia G-Sync należy do Nvidii i obsługuje karty graficzne GeForce. FreeSync to z kolei rozwiązanie AMD dla kart Radeon. Oba rozwiązania dbają o to, aby na ekranie nie pojawiały się różnego typu szarpnięcia i zacięcia obrazu, które mają miejsce wtedy, gdy monitor oferuje na sztywno np. odświeżanie 60 Hz, natomiast gra wyświetlana jest z liczbą klatek 40 – 70 na sekundę. Technologie G-Sync i FreeSync dbają o to, aby częstotliwość odświeżania była zsynchronizowana z liczbą FPS-ów. Dzięki temu obraz zawsze jest odpowiednio płynny.

Czym różnią się G-Sync i FreeSync? Poza tym, że są adresowane do różnych kart graficznych (Nvidii i AMD), G-Sync polega tylko na złączu DisplayPort, podczas gdy FreeSync pracuje na HDMI lub DisplayPort. Już sam ten fakt sprawia, że wybór monitorów z FreeSync jest większy i na ogół są one tańsze.

Dodatkowo, jeśli zamierzasz grać w wiele gier z obrazem HDR, a także zależy ci na jak najlepszej płynności i odświeżaniu, wybierz monitor z G-Sync Ultimate lub FreeSync Premium Pro. Obie technologie obsługują HDR, a także oferują możliwie niski input lag. Możesz też sprawić input lag dla wielu monitorów w serwisie DisplayLag.com.

Jaki monitor wybrać – czy kupić ekran zakrzywiony?

Trudno jednoznacznie odpowiedzieć na to pytanie. Dużo zależy od indywidualnych preferencji. Zakrzywione monitory mają sprawić, że wrażenia będą bardziej wciągające dzięki temu, że lepiej “obejmujemy” wzrokiem cały ekran, a także są one podobno mniej męczące dla oczu. Takie monitory są jednak na ogół bardzo szerokie (panoramiczne) i mają co najmniej 30 cali. Są więc dość duże i nie wszędzie się zmieszczą.

Jeśli chcesz kupić monitor zakrzywiony, zapoznaj się także ze specyfikacjami dotyczącymi samej krzywizny. Jeśli ma ona promień łuku 1800 m (1800R), wówczas warto patrzeć na taki ekran z odległości 1,8 metra – i tak dalej. Im niższa krzywizna (np. 1000R), tym bardziej zakrzywiony będzie sam wyświetlacz.

Sprawdź także:

Ranking: Najlepsze laptopy 2020
Poradnik: Jaki laptop kupić
Ranking: Najlepsze telewizory do PS5 i Xbox Series X
Ranking: Najlepsze telewizory 2020