Ładne lampy to nie wszystko. Bywa, że znacznie ważniejsze od samego urządzenia mieszkania jest oświetlenie. Według architektów jest to jeden z najważniejszych elementów wnętrza, ponieważ wpływa na wiele aspektów naszego codziennego życia.
Jak oświetlenie wpływa na nas i na nasze wnętrza? Jakie żarówki wybrać do mieszkania, żeby żyło się w nim komfortowo? I w końcu – jak dobrze wybrać żarówkę, skoro każda ma tak wiele różnorodnych oznaczeń? Tłumaczymy i podpowiadamy.
Czytaj także: Rola oświetlenia – lampy sufitowe, biurkowe, halogenowe
Spis treści
Jakie żarówki wybrać do mieszkania? Wpływ barwy światła
Słusznie zastanawiasz się nad tym, jakie żarówki wybrać do mieszkania. Barwa światła ma niebagatelny wpływ na nasze samopoczucie i motywację do działania. Bezpośrednie światło o barwie zbliżonej do naturalnego dziennego oświetlenia, czyli białej, wspiera koncentrację aktywując mózg, a nawet zwiększając wydajność poznawczą i czas reakcji.
Z kolei światło rozproszone, pośrednie, o ciepłej barwie tworzy perfekcyjną przestrzeń do relaksu i pozwala nam łatwiej się odprężyć. Dobrze dobrane oświetlenie jest w stanie wpływać na stabilizację rytmu dobowego, co przekłada się na wiele aspektów codziennego funkcjonowania.
Oświetlenie ma większy wpływ na atmosferę panującą w mieszkaniu niż nawet meble czy akcesoria. Może zupełnie odmienić wnętrze, tworząc bardziej imponującą, jasną przestrzeń. Niewłaściwie dobrane natężenie i barwa światła mogą z kolei wizualnie zmienić pięknie urządzony salon w małą i ciasną klitkę.
Zanim przejdziemy do tego jak dobrze wybrać żarówkę, warto jeszcze powiedzieć dwa słowa o stosowanym przez architektów oświetleniu warstwowym. To nic innego jak zastosowanie w pomieszczeniu kilku źródeł światła, z których każde pełni nieco inną rolę.
Inne rozproszenie, natężenie i barwa żarówki będą potrzebne do biurka, przy którym pracujemy (oświetlenie zadaniowe), inne dobierzemy jako oświetlenie otoczenia, a jeszcze inne do oświetlenia akcentującego, którego zadaniem jest tworzenie atmosfery.
Sprawdź również: 5 pomysłów na łatwe odświeżenie sypialni
Jak dobrze wybrać żarówkę, czyli o co chodzi w oznaczeniach?
Chcąc dobrze dobrać żarówkę musimy zwrócić uwagę na trzy najważniejsze oznaczenia. Jest to barwa światła, wyrażana w Kelwinach (K), strumień świetlny, wyrażany w lumenach (lm) i – w niektórych przypadkach – wskaźnik oddawania barw (Ra). Oczywiście mówimy o żarówkach LED, które są najbardziej energooszczędnym i ekologicznym rozwiązaniem.
Barwa światła
Dobierając barwę światła do konkretnego pomieszczenia warto zapamiętać, że ciepła barwa, zbliżona do kolorów zachodzącego słońca, to zakres wartości w przedziale od 1800 – 2500 K. Tworzy ona relaksującą, odprężającą atmosferę, którą warto zastosować w sypialni albo salonie.
Kiedy wyjdziemy na zewnątrz w słoneczny, bezchmurny dzień chłodna barwa, jaką spotkamy będzie sięgała nawet 5500 – 6000 K. Żarówka o uniwersalnej barwie będzie z kolei miała około 2700 – 3000 K. Będzie bliższa barwom światła dziennego i będzie pozwalała nam zachować wyższą aktywność i produktywność, a jednocześnie nie będzie tworzyła wrażenia sztucznego reflektora budowlanego (taki efekt jest możliwy w przypadku żarówek o barwie około 4000 K).
Chłodna i uniwersalna barwa światła to zatem doskonałe rozwiązanie dla miejsc, w których chcemy zachować pełnię uwagi, czyli w domowym biurze czy kuchni. Sprawdzi się też tam, gdzie potrzebujemy nie zniekształconego oświetlenia, czyli na przykład przy toaletce do makijażu.
Moje oświetlenie otoczenia w domowym biurze tworzą dwie żarówki o barwie 3000 K i natężeniu ponad 1000 lumentów i nigdy nie narzekam na ospałość. Z kolei żarówki o barwie 1800 K, szczególnie w połączeniu z niskim strumieniem świetlnym (np 250 lm), zwyczajnie mnie irytują. Tworzą piwniczaną atmosferę, nieodwzorowują barw i nie dostarczają wystarczającej ilości światła.
Czytaj więcej: Klasyczne oświetlenie dla Twojego salonu
Strumień świetlny
O ile bardzo łatwo jest dobrać barwę światła, zrozumienie parametru strumienia świetlnego może być odrobinę trudniejsze. Z lumentów odczytamy moc światła, które żarówka emituje w przeciągu sekundy czasu. Zatem im więcej lumenów, tym więcej światła z żarówki.
To o tyle ważna specyfikacja, że odpowiada za dobre doświetlenie konkretnego pomieszczenia. Jeśli ilość lumenów będzie za mała, pomieszczenie nie tylko będzie prezentowało się gorzej, ale może też negatywnie wpływać na nasze samopoczucie.
Lumeny mówią nam jednak wyłącznie o tym, ile światła wydobywa się ze źródła, czyli żarówki. To luxy (lx) określają strumień świetlny padający na powierzchnię 1 m2. W zależności od odległości powierzchni, natężenie światła będzie większe albo mniejsze.
Obliczanie luxów może być jednak skomplikowane, jeśli nie jest się optykiem i nie dysponuje się specjalnymi programami do planowania oświetlenia. Wystarczy więc zapamiętać, ile lumenów mniej więcej potrzebujemy do konkretnych miejsc w mieszkaniu:
- oświetlenie otoczenia – żarówki o natężeniu od 800 lm do ponad 1000 lm (zależnie od wielkości i rozkładu pomieszczenia),
- stół w jadalni, blat roboczy w kuchni albo wyspa kuchenna – 500 – 600 lm,
- biurko przy komputerze – 400 – 500 lm,
- biurko do nauki i miejsce do czytania – około 400 lm,
- pracownia robocza – około 750 lm.
Sprawdź: Nowoczesne lampki na biurko LED
Współczynnik oddawania barw CRI (Ra)
Jak dobrze wybrać żarówkę do miejsca, w którym wykonuje się makijaż? Zwracając uwagę na współczynnik CRI (Ra). To wskaźnik oddawania barw. Temperatura barwowa to nie jedyny czynnik, który ma znaczenie dla prawidłowego odzwierciedlenia koloru. Ra niższy niż 80 sprawi, że kolory obiektów będą mdłe i blade.
Podobnie jak pozostałe, omówione wyżej parametry, CRI także ma wpływ na nasz nastrój. Warto zatem zwracać na niego uwagę nie tylko tworząc oświetlenie toaletki, ale całego mieszkania. Po prostu lepiej czujemy się w pomieszczeniach, w których odwzorowanie barw jest wysokie, czyli przynajmniej wyższe niż 80.
Choć w domowych warunkach raczej nie musimy szukać żarówek o Ra sięgającym prawie 100, tak jak powinno to mieć miejsce w gabinetach dentystycznych czy salonach fryzjerskich, należy zwracać uwagę na ten parametr choćby z uwagi na nasze samopoczucie.
Jakie żarówki wybrać do mieszkania? Podsumowanie
Mam nadzieję, że powyższe wskazówki sprawią, że będziesz miał lub miała wystarczające wytyczne pozwalające zdecydować, jakie żarówki wybrać do mieszkania. Trzy opisane wyżej parametry są według mnie najważniejszymi i dzięki nim jesteś w stanie stworzyć perfekcyjne warunki oświetleniowe w każdym z pomieszczeń.
Oczywiście wybierając żarówkę do lampy należy w pierwszej kolejności sprawdzić wielkość gwintu, żeby wybrać odpowiedni trzonek. Najczęściej zdarzają się żarówki E27 i E14 (np. w oświetleniu łazienkowym).
Można brać pod uwagę także efektywność energetyczną, czyli konkretnie skuteczność świetlną z Wata (lm/W), która przekłada się na klasę efektywności energetycznej, oznaczoną konkretnym symbolem (od A do F).
Ten parametr, wraz z ogólną żywotnością (wyrażoną w tysiącach godzin pracy), mocno wpływa na cenę żarówki, więc pozostawiam go do indywidualnej oceny. Nie będzie on w praktyce aż tak istotny, ponieważ LED-y i tak są bardzo energooszczędne.
Ostatnią kwestią jest oczywiście sam design żarówki. To już kwestia zupełnie indywidualna, zależna także od rodzaju i stylistyki lampy. Na rynku znajdziemy sporo dobrych żarówek ozdobnych, spełniających powyższe wytyczne.
Czytaj także: Praca zdalna w domu – jak dobrze zorganizować miejsce pracy?
Niektóre odnośniki w naszych artykułach to linki afiliacyjne. Klikając na nie, nie ponosisz żadnych kosztów, a jednocześnie wspierasz pracę Redakcji.
#materiałreklamowy
